سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور

بهرامی رشید این مجموعه را شامل فون حشرات و سایر بند پایان به همراه جوندگان زیان رسان و بیماری های گیاهی عنوان کرد و افزود: در این میان ۴۹ حشره مهم  همچون ملخ زبرا، ملخ های شاخک کوتاه، ملخ تورانی، سوسک چوب خوار، سوسک طوقه بر، ملخ شکم بادمجانی موریانه ، سن برخوار و  ... وجود دارند .

 

وی به جوندگان زیان رسان در جنگل ها و مراتع استان نیز اشاره کرد و اظهار کرد: در مراتع جاده چالوس نظیر ولایت رود، نوجان، ورزن، دره ویسه، نساء‌و شهرستانک آفاتی مانند ملخ زبرا، انواع چوبخوارها، خرگوش اروپایی و ... فعالیت می کنند و موش جرد لیبیایی و موریانه ها  در  تاغ زارهای اشتهارد، نظرآباد و چهارباغ خساراتی را به بار می آورند.

کارشناس گیاه پزشکی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری البرز با اشاره به مهمترین بیماری های گیاهی در اراضی ملی استان، گفت: سرطان تنه و طوقه تاغ در نظرآباد، شانکر باکتریایی در شلمزار ساوجبلاغ و علف هرز دارواش در پایین طالقان نمونه بیماری های جنگلی در البرز شناخته شده اند ضمن آنکه دارواش به دلیل تحریک مداوم میزبان جزو بیماری ها طبقه بندی می شود.

وی افزود: از بین تمام عوامل شناسایی شده در این مجموعه ، ملخ زبرا، دارواش، موریانه و جرد لیبیایی به عنوان مهمترین عوامل خسارت زا شناخته شده اند که سالیانه با توجه به شرایط آب و هوایی و سایر عوامل و جمعیت آنها سطوح مختلفی از خسارت را وارد می کنند.

این کارشناس اظهار کرد: در مجموع ۹ آفت و بیماری در مراتع و جنگل های استان بیشترین خسارت را وارد می کنند.

۹ دشمن طبیعی عوامل خسارت زا در البرز

بهرامی رشید به دشمنان طبیعی این عوامل خسارت زا اشاره کرد و گفت: عوامل خسارت زا نیز دشمنانی طبیعی نیز دارند که ۹ مورد آن ها از جمله شیخک ، سوسک های سرباز و بال نرم، زنبورهای کمرباریک و مگس گل شناسایی شده است.

وی در توضیح درصد خسارت زا بودن آفات بیان کرد: خسارت به منابع طبیعی با خسارت به اراضی کشاورزی کمی متفاوت است و همین آفات در جمعیت های پایین نیز می توانند برای اراضی کشاورزی زیانبار باشند چون ارزش بازاری محصول تولید شده بسیار بالاتر است و برای تولید آنها نیز سرمایه های هنگفتی صرف می شود.

بهرامی رشید ادامه داد: در طبیعت محصولات تولید شده مثل علوفه ارزش اقتصادی و بازای بالایی ندارد و از طرف دیگر حجم تولیدات بسیار بالاست و تراکم معمول آفات نمی تواند خسارت چندانی به آن وارد کند لذا تاب آوری طبیعت در مقابل آفات بسیار بالاتر و آستانه زیان اقتصادی نیز به همین نسبت بالا قرار می گیرد.

وی اضافه کرد: پایین ترین سطح آستانه زیان اقتصادی در جنگلها و مراتع استان در مناطقی است که نهالکاری شده است که در این مناطق آفاتی نظیر موش ها یا ملخ ها به راحتی می توانند پروژه های ایجاد شده را در مراحل اولیه از بین ببرند از همین رو بیشترین خسارتی که این آفات ایجاد کرده اند با توجه به تجربیات ۱۰ سال اخیر به ترتیب موش جرد لیبیایی، دارواش و ملخ زبرا وارد کرده اند که می توان گفت تاحدودی هر سال برای کنترل این عوامل اقدامات کنترلی انجام می گیرد .

کارشناس گیاه پزشکی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان البرز در خصوص مبارزه با این آفات، گفت: با توجه به این که آفات مذکور در عرصه های طبیعی فعالیت می کنند از چند جهت استفاده از انواع مختلف روش های کنترلی را برای ما محدود می کنند و اولین عامل محدود کننده بستر طبیعی فعالیت این موجودات است که استفاده از هرگونه کنترل شیمیایی باید با لحاظ کردن مواد زیستی مختلف انجام گیرد زیرا سموم شیمیایی ضمن از بین بردن سایر حشرات مفید و غیر مفید به شبکه غذایی خسارت وارد می کنند.

وی افزود: از طرف دیگر پستاندارن مختلف مثل دام ها و علفخواران وحشی نیر در معرض تهدید قرار می گیرند لذا فقط در موارد فوق بحرانی با رعایت تمام اصول ایمنی این کار انجام می گیرد.

یک هزار هکتار از اراضی طبیعی البرز کنترل شد

بهرامی رشید به سطح درگیری عوامل خسارت زا در مراتع و جنگل های البرز اشاره کرد و گفت: با توجه به این که آفات و بیماری ها موجود زنده هستند و پراکنش آنها نیز تابع همین موضوع است و سالانه این عرصه ها متفاوت ارزیابی می شوند نمی توان رقم دقیق و ثابتی برای سطح آلودگی آفات و بیماری ها در عرصه های طبیعی تعیین کرد.

وی افزود: در سال ۱۳۹۹ بیش از یک هزار هکتار از اراضی بیابانی و تاغزارهای استان مورد هجوم ملخ های شاخک کوتاه قرار گرفت اما در سال ۱۴۰۱ تاحدودی مشکلی با این ملخ ها به وجود نیامد. و جمعیت آنها به سطح ایجاد خسارت هم نرسید.

بهرامی تصریح کرد: همچنین در سال ۱۳۹۸ جمعیت ملخ زبرا در روستاهای حاشیه جاده کرج - چالوس به حد طغیان رسید و روی جاده به راحتی مشاهده می شدندو در ۲ سال اخیر با اینکه جمعیت قابل توجهی از این ملخ ها در این مناطق ظهور پیدا کرد اما مشکلات طغیان سال ۹۸ را ایجاد نکردند.

وی گفت: به تناسب تخصیص اعتبارات و وضعیت آفات سالانه بین ۵۰ تا ۱۰۰ هزار هکتار از اراضی ملی استان پایش می شود که از این میان بین پنج هزار تا ۱۰ هزار هکتار از اراضی آلوده به آفات تشخیص داده می شود.

کارشناس گیاه پزشکی اداره کل منابع طبیعی وآبخیزداری استان البرز افزود: در نهایت مناطق بحرانی که بین یک هزار تا ۲ هزار هکتار است مورد کنترل قرار می گیرند که در سال جاری نیز با استفاده از اعتبارات منابع مختلف نزدیک به یک هزار هکتار از اراضی استان بر علیه آفاتی نظیر موش جرد لیبیایی و دارواش مورد کنترل قرار گرفته اند .

استان البرز دارای ۴۵۰ هزار هکتار اراضی ملی است که از این میزان ۳۷۰ هزار هکتار اراضی مرتعی و ۱۰ هزار هکتار جنگل است.